TAQ. az saytı xəbər verir ki, Sarıqamış faciəsinin 107 illik yubileyi ilə əlaqədar Türkiyənin Qars vilayətinin Sarıqamış rayonunda silsilə anım tədbirləri keçirilib. Tədbirdə Türkiyənin rəsmi dövlət nümayəndələri ilə yanaşı, Türkiyənin müxtəlif şəhər və kəndlərindən, eləcə də digər ölkələrdə yaşayan türk vətəndaşları, media nümayənləri iştirak edib.
Türkiyə Azərbaycan Qardaşlıq İctimai Birliyinin Qars şəhəri üzrə sədri Mehmet Erdagöz və könüllü üzvlər də əldə iki ölkənin bayraqları ilə birgə həmin tədbirə qatılıb.
Böyük izdihamla müşayiət olunan anım tədbirlərində insanlar sayğı və hörmət naminə əllərində türk bayrağı ilə və geyimləri türk bayrağı rənglərində hərəkət edib. Sarıqamış faciəsinə qardan qurulan abidənin açılış mərasimi keçirilib və şəhid olan insanların ruhuna dualar oxunub.
Çıxış edənlər faciənin tarixinə nəzər salıb və faciənin türk xalqına qarşı bir soyqırım hadisəsi kimi qiymətləndirib.
Soyuq, şaxtalı, qarlı hava olsa da insanlar Sarıqamış şəhərində indi də qorunub saxlanılan 40 yaxın şəhid məzarlığını ziyarət edir, faciə dəhşətlərinin bir daha şahidi olurlar.
Türkiyə Azərbaycan Qardaşlıq İctimai Birliyinin türkiyəli təmsilçisi Mehmet Erdagöz bildirdi ki, rəsmi anım tədbirində ziyarətlə yanaşı, həm də birliyin tanıtımını həyata keçiriblər.
"İctimai Birliyin tanıtımı üçün həm də qatıldıq. Bir sıra tanıtım işləri gerçəkləşdirdik.
Türkiyənin Aydın və İzmir şəhərlərindən İctimai Birliyin təşkilatlanması işləri üçün danışıqlar aparıldı. Bu anım tədbirinə qatılan rəhbər işçilər və rəsmi nümayəndəliklərlə görüş oldu"
1914-cü ilin 22 dekabr tarixində Rus imperiyası ilə Osmanlı imperiyası arasında başladılan müharibədə ümumilikdə Türkiyə tərəfdən 90 mindən yuxarı itki, 45 mindən artıq əsir qeydə alınır. İtkilərin çoxu soyuq hava şəraitində, öldürücü şaxtada donaraq şəhid olur. Rusiya Türkiyənin şərq hissəsini işğal edir, Qars və Ərzurum əhalisi rus və ermənilər tərəfindən kütləvi qırğına məruz qalır. Götürülən 45 min əsir zamanla Azərbaycanın Nargin adasına gətirilir. 15 min şəhidin orda toplam şəkillərdə dəfn edildiyi bildirilir. Digərləri Rusiyanın Sibir və digər ərazilərinə sürgün edilib.
Əldə olunan məxfi sənədlərə əsasən 127 türk əsir azərbaycanlılar tərəfindən qaçırılaraq xilas edilib.
Türkiyədə Sarıqamış faciəsini araşdıran ən böyük təşkilatlardan biri də "Sarıkamış Dayanışma Grubu"dur. Qrupun qurucusu Bingür Sönmez qrupla birgə iki dəfə (2007 və 2015-ci illərdə) Azərbaycanda, Nargin adasında olub. Ərazidə araşdırma və tədqiqat işləri aparılıb, sənədli film çəkilib.
Həmin qrupun üzvlərindən olan Mehmet Erdagöz TAQ. az saytına məlumat verdi ki, yaxın gələcəkdə qrupun yenidən Azərbaycana, Nargin adasına gəlişi planlaşdırılır.
"Nargin adasındakı çalışmalarımız uzun bir sürədir davam edir və planlarımız var bu barədə. Yaxın gələcəkdə yenidən anım mərasimi gerçəkləşdiriləcək. Bütün maliyyə işləri gerçəkləşdirilib və Bingür Sönmez məşhur bir ürək həkimi, professorudur. Türkiyə Azərbaycan Qardaşlıq İctimai Birliyinin türkiyəli təmsilçisi, həm də bu qrupun üzvü olaraq Azərbaycana, Nargin adasına gəlmək və orda sizlərlə, birliklə daha yaxından tanış olmaq və müəyyən işlər planlaşdırmaq niyyətindəyik"
Qeyd edək ki, Sarıqamış faciəsi 1915-ci ilin 5 yanvar tarixinədək, müharibənin özü isə 18 yanvara qədər davam edib. Faciənin daha ciddi araşdırılması və tədqiqatına ehtiyyac var.
Günel İsayeva